Kartonsan Genel Müdürü Haluk İber:
“Bu yıl yaptığımız 135 milyon TL’lik yatırımla toplam kapasitemizi 180 bin tondan yıllık 240 bin tona çıkardık.”
Sn.İber’in kapasite artışı ile ilgili açıklamaları :
Kartonsan’ın yeni yatırımı ile üretim kapasitesinde nasıl bir değişiklik söz konusu olacak? Bu kararı almanıza neden olan ölçütleri sıralar mısınız?
Karton üretiminde Türkiye’de lider bir kuruluşuz. Avrupa’da ise kapasite olarak 5. sıradayız. Grup olarak bakıldığında ise üçüncü sırada yer alıyoruz. Ülkemizde karton tüketimi gitgide artmaktadır. Bu talepleri karşılamak için ve liderliğimizi pekiştirmek amacıyla kapasite artışı yapılması gerekiyordu. Tabii bu da teknolojik yenilenmeyide beraberinde getiriyor. Teknolojide yenilenme ile hem verimlilikte iyileşme hem de kalite sürekliliğini sağlamak olanağı gerçekleşiyor. Üretim yaşamımızın en önemli gündemi olan verimlilik artışıda yatırımın bir başka boyutunu teşkil etmektedir. Bu yatırımla iki nolu karton makinamızın kapasitesi artırılmaktadır. Böylece birim maliyetlerimizde de düşme beklemekteyiz. Özellikle ton üretim başına buhar tüketimlerinde radikal bir düşme beklentimiz söz konusudur.
Karton makinası dışında yardımcı işletmelerde de artan kapasitenin gereksinimlerini karşılamak amacıyla önemli yatırımlar yapıldı. Örnek olarak arıtma tesisinde MBR (Membran biyolojik reaktör) teknolojisi kullanarak ilk aşamada toplam tükettiğimiz suyun % 60 ını geri kazanmayı hedeflemekteyiz. Kağıt sektöründeki en modern arıtım tesislerinden birisi olacak olan arıtım tesisimiz Envirotek firması tarafından yapıldı.
Enerji santralimizde elektrik satar durumdaydık. Bu projeyle elektriği satar durumda değil alır duruma gelme ihtimalimiz söz konusudur. O yüzden türbin giriş havalarının soğutulması ile ilgili bir proje geliştirdik. Bu projede de Johnson Control firması ile çalışıyoruz. Böylece 2 MW civarında elektrik tasarrufu sağlayacağız. Buna benzer birçok alanda iyileştirme yaptık.
Yatırımımızın temel amacı, 2 nolu makinemizde hızı artırmaktı. Önceleri maksimum 250 m/dk olan makina hızı 450 m/dk’ya çıktı. Yatırımla birlikte toplam kapasitemiz % 30 oranında, makine kapasitemiz % 60 oranında artacak.
Makine tedariği konusunda seçim kriterleriniz neler oldu?
Ana tedarikçimiz Avusturyalı bir firma olan Andritz’dir. Bu tevsii dışında 1996 genel tevsii ve 2009 KM1 tevsiini de Andritz firmasıyla gerçekleştirdik. Mühendislik çalışmalarını da büyük oranda onlardan aldık. Voith Paper firmasından da bobin kesme makinesini temin ettik.
Kağıt ve karton hatlarınızda yaptığınız temel iyileştirmelerden bahseder misiniz?
Yaptığımız yatırımları şu şekilde özetleyebilirim. Kapasite artışını karşılamak için makineye hız veriyoruz. Bu bağlamda tahrik ve kontrol sistemi yenilendi. Silence drive’a geçildi. Hamur hazırlamada hat kapasiteleri artırıldı. Kapasite artırımı sırasında bazı iyileştirmeler de yapıldı. Performansı düşük olan ekipmanların yerine daha yüksek performanstaki ekipmanlar geldi. Örneğin bir hattımıza mürekkep giderme hücreleri ilave edildi. Bir başka hattımızda mürekkep giderme hücreleri var. Gıdaya yönelik kartonlar da ürettiğimiz için mürekkep giderilmesi gelecekte firmamıza bir avantaj sağlayacaktır.
Makinede ise elek partisinden tampona kadar iyileştirmeler yaptık. Orta kat hamur kasası yenisiyle değiştirildi. Pres partisinde önemli yatırımlarımızdan biri de shoe press yatırımı. Shoe press buhar tüketiminde ciddi tasarruflar sağlayabilen bir ekipman. Bu durumu 2009 senesindeki KM1 yatırımımızla gözlemlemiştik. Shoe press çok yüksek çizgisel basınçlarda presleme yapabilen bir ekipman. Bununla enerji maliyetlerimizde ciddi bir iyileşme sağlanacağına inanıyoruz. Bunun yanında, kurutmada ciddi bir değişikliğimiz var. Perdah silindir sonrası 3 katlı kurutmaya geçtik. Kuşeleme sistemlerinde enerji geri kazanımı açısından bazı değişiklikler yaptık. Makinenin hemen hemen tüm bölgelerinde iyileştirme çalışmalarımız oldu.
Tahrik kontrol sistemi, elektrifikasyon ve otomasyon sistemleri neredeyse tamamen yenilendi. Orta gerilimden düşük gerilime kadar bütün panolar değişti. Hatlar bazında bütün trafolar ayrıldı. Enerji izleme sistemini daha da geliştirdik. Enerjinin nerelerde tüketildiğini daha net olarak görebileceğiz.
Orta kata gelen dilution kontrollü yeni bir hamur kasamızla kalite toleranslarımızı daha da daraltabileceğiz. Daha da önemlisi makineye web inspection sistemi ekledik. Bu şekilde kartondaki ufak tefek tüm hataları online olarak tespit edebilecek, bununla da kalmayarak, monitoring sistemle problemin nereden kaynaklandığını operatöre bildirmiş olacağız.
Üretiminizin yurtiçi/yurtdışı satış oranında değişiklikler söz konusu olacak mı? Firmanızın dış ticaret potansiyeli ve hedefleri hakkında bilgi verir misiniz?
Yüzde oranda bir değişiklik olmayacak ama miktar olarak tabii ki bir artış olacak. Geçen sene yurtdışına 40 bin ton civarında bir satışımız oldu. Bu miktarı 50 bin tonlara çıkartmamız lazım. Yani bize gelen kapasite artışının %25’ini ihracatta değerlendireceğiz.
Kapasite artışları teknolojiyi yenileştirmek için her zaman iyi bir fırsat. Eskiden Kartonsan tek makineli 6 bin ton muş. Dün 180 bin ton iken, bugün ise 240 bin tonlara gelmiş olacağız. Bunlar da yetmeyecek ileride daha yüksek kapasiteler gündeme gelecek.
Kuşe karton üretimi konusunda sektörün durumunu değerlendirdikten sonra Kartonsan’ın Türkiye ve Dünya’daki yerinden bahseder misiniz?
Türkiye’de lider konumdayız. Teknolojik anlamda iyileştirmelerimizde öncü olmuş bir firmayız; örneğin Türkiye’deki ilk türbin yatırımını biz yaptık. Öncülüğümüze devam edeceğiz.
Avrupa’da iyi bir imajımız var. Adımızı daha da pekiştirerek devam ettirmek istiyoruz. Özellikle kalitemiz konusunda Avrupa piyasasından ciddi geri dönüşler alıyoruz. Sürekliliğini daha da geliştirerek sağlamak durumundayız. Özellikle Ukrayna, İspanya, Bulgaristan,Yunanistan, İngiltere, Portekiz, İtalya, Fransa biraz daha büyümek istediğimiz pazarlar. Bu pazarlarda da mevcudiyedimizi devam ettirmek istiyoruz. Son senelerde Mısır önemli pazarlarımızdan biri oldu. Azerbeycan ve Rusya’da da varlığımızı artırmaya çalışıyoruz ama şu anda her yere yetecek bir kapasitemiz yok. İç piyasaya da biraz daha fazla mal vermek istiyoruz. Kartonsan’ın Türkiye’de lider konumunu sürdürmek, Avrupa’da da mevcut durumunu gerek kalite gerekse miktar olarak artırarak geliştirmek hedefindeyiz.
Kartonsan’ın 2014-2015 yılı çizgisi ve felsefesi hakkında neler söylemek istersiniz? Başka yatırım planlarınız var mı?
Her zaman iyi bir firma olmak, müşterimize en uygun ve en iyi ürünü vermek istiyoruz. Çevre dostu bir firmayız. Atıklarımızla ilgili hiçbir problemimiz yok. Yatırımlar bitmemeli. Biz her sene 4-5 milyon Euro civarında yatırım yapıyoruz. 2015 senesi KM2 için bir nadas senesi olacak. Büyük yatırımlar sonrası optimizasyon çalışmaları devam etmekte. 2016 senesinde yeniden ciddi bir yatırım bütçesi koyacağız. KM1 için bir takım çalışmalar daha yapacağız.. Gelişmenin iyileştirmenin sonu yok. Verimliliği artırdıktan sonra kapasite artışı da gelir. Biraz da bu konuya yöneleceğiz. 5S ve 6 Sigma gibi yönetimsel sistemleri de geliştirecek, Enerji Yönetim Sistemi’nde 50001 belgesini alacağız. Bu konudaki sertfikasyon çalışmalarımız devam ediyor.
