Bilindiği gibi, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği 24 Ağustos 2011 tarihinde 28035 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik gereğince Ambalaj Üreticilerinin, Ambalaj Tedarikçilerinin ve Piyasaya Arz Eden ve Süren firmaların, gerekli bildirimleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Atık Ambalaj Yazılım Programı (http://atikambalaj.cevre.gov.tr) üzerinden, 28 Şubat 2013 tarihine kadar gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
Yönetmelikte bu kurum/kuruluşlar:
- Ambalaj üreticisi: Ambalajı üretenler ve/veya bu ürünleri ithal edenler,
- Piyasaya arz: Ambalajlanmış ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyet,
- Piyasaya süren: Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direkt olarak piyasaya sürülmemesi durumunda ise ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçı,
- Tedarikçi: Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik edenler ile piyasaya sürenler adına fason üretim yapanlar, şeklinde tanımlanmıştır.
Bu çerçevede; ambalaj üreticisi firmaların ürettikleri ürünler için kullanmış oldukları ambalajlar (ürettiğiniz ürünlerin müşterilerinize sevk edilmesi sırasında kullandığınız ambalajlar) açısından bu firmalar aynı zamanda piyasaya süren olarak da tanımlanmaktadır. Bu nedenle gerekli bildirimleri yapabilmeniz için, İl Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinden her iki formu da size açmaları konusunda uyarınız.
2013 yılı için bildirim yaparken izleyeceğiniz yollar sırayla aşağıdaki gibidir:
-
- Daha önce kullanıcı kodu ve şifre almamış işletmelerin İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri’nden bir dilekçe ile kullanıcı adı ve şifre almaları gerekmektedir. Kullanıcı kodu ve şifre almak ücretsizdir.
- Temin ettiğiniz kullanıcı kodu ve şifre ile birlikte http://atikambalaj.cevre.gov.tr adresinden online veri tabanına girmeniz ve bildirimlerinizi yapmanız gerekmektedir.
- Online veri tabanındaki formlar yönetmeliğin Ek-4 Ambalaj Üreticisi, Ek-5 Piyasaya Süren ve Ek-6 Ambalaj Tedarikçisi Müracaat Formlarıdır. Yönetmelikte sizler için tanımlanan yükümlülükleri dikkate alarak bu formları doldurmalısınız.
- İnternetten bildiriminizi yapıp, işlemlerin çıktısını alıp, firmanız tarafından düzenlenen üst yazı ile bağlı bulunduğunuz İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne göndermeniz gerekmektedir. Akabinde bildirimleriniz onaylanacaktır.
Yönetmelik kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2012 tarihleri arasındaki faaliyetlerinizi kapsayan bildirim ve belgelendirmelerinizi 2013 Şubat ayı sonuna kadar yapmanız gerekmektedir.
Ayrıca, yeni Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nde belgelendirme yöntemleri ile ilgili birtakım değişikler de söz konusudur.
Belgelendirmenin nasıl yapılacağı konusuna netlik kazandırmak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uzmanları tarafından hazırlanan Belgelendirmenin Usul ve Esasları Dosyası’na erişmek için tıklayınız.
Bu yönergeyi gereğince;
- Yetkilendirilmiş kuruluşa (ÇEVKO veya TÜKÇEV) üye olmayan piyasa sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşların (üyesi olan kuruluşlar adına) ambalaj atıklarının toplanması ve geri kazanılmasına yönelik çalışmalarını belgelendirilmek için belediyeler ile sözleşme imzalamaları gerekmektedir.
- Bu sözleşmeler doğrultusunda ilgili belediyeler ambalaj atıkları yönetim planını hazırlar. Belediyenin ambalaj atıkları yönetim planı bulunması durumunda plana dâhil olunur. Yetkilendirilmiş kuruluşla çalışmayı tercih etmeyen işletmeler belediyelerle işbirliği içerisinde ambalaj atıklarını ayrı toplamaya yönelik yönetim planı hazırlamak, belediyenin atık yönetim planına uygun olarak dağıtılacak atıkları yönetim planına uygun olarak dağıtılacak olan poşet, kumbara, konteynır, iç mekan kutusu gibi toplama ekipmanlarını belediyelere temin etmek veya bunlarla ilgili maliyetleri karşılamak ve tüketicileri eğitmek gibi çalışmaları kendileri yapacaklardır.
- Piyasaya süren işletme depozito yöntemini tercih etmek isterse, toplayabildiği ambalaj miktarının yönetmeliğin 17. Maddesinde belirtilen geri kazanım hedeflerinden aşağıda kalmaması koşuluyla belgelendirme yükümlülüğünden muaf tutulur. Ancak beyanda bulunması gerekmektedir. Beyana ilişkin belgeler 5 yıl süreyle saklanmak zorundadır.
- Geri kazanım hedeflerine ulaşıldığını gösteren belgelerde sözleşme yapılan çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesislerinin çıkış rakamları esas alınacaktır.
Belgelendirmelerde, ambalaj atığı yönetim planı kapsamında toplanan ayrılan, geri dönüştürülen ve geri kazanılan ambalajlara ait belgeler geçerli olacaktır.
Yurt içinde piyasaya sürdüğü ambalajların toplamı yıllık 3.000 kg ve altında ise işletmeler beyan vermeleri gerekmekle birlikte belgeleme yükümlülüğünden muaf sayılırlar.
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine dahil olan ambalajlar için beyan vermeleri gerekmekle birlikte, belgeleme yükümlülüğünden muaf sayılırlar.
(Kaynak: ASD Ambalaj Sanayicileri Derneği, 18 Ocak 2013 tarihli “Ambalaj Atıklarının 2013 Bildirimleri Hakkında” adlı duyurusu)